Wat betekent de Wet arbeid vreemdelingen voor werkgevers?

Vertel mij meer over:

• Wat is de Wet arbeid vreemdelingen (WAV)?
• Wie voert de Wet arbeid vreemdelingen uit?
• Welke boetes staan er op overtredingen van de Wet arbeid vreemdlingen?
• Welke bedrijven en sectoren hebben te maken met de Wav? 
• Hoe werkt de Right To Work-check?

Wat is de Wet arbeid vreemdelingen (Wav)?

Wil je als werkgever werknemers inzetten die afkomstig zijn van buiten de Europese Unie, dan krijg je te maken met de Wet arbeid vreemdelingen, of kortweg de Wav. In de Wet arbeid vreemdelingen staan de voorwaarden waaronder een werkgever mensen met een niet-Nederlandse nationaliteit te werk mag stellen. Hierin lezen we bijvoorbeeld dat een werkgever verplicht is om na te gaan of zijn werknemers in Nederland mogen werken en of ze over de juiste werkvergunningen beschikken.

We kennen twee soorten werkvergunningen binnen de Wet arbeid vreemdelingen: de tewerkstellingsvergunning (TWV) en de gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid (GVVA). Voor het gemak zullen we het in de tekst hierna hebben over de tewerkstellingsvergunning, maar hiermee bedoelen we dan zowel de TWV als de GVVA.

Als een vreemdeling nog niet over de juiste werkvergunning beschikt en de werkgever wil hem of haar wel voor zich laten werken, dan is er in de Wet arbeid vreemdelingen geregeld dat de werkgever de tewerkstellingsvergunning moet aanvragen. In de aanvraag voor de vergunning geeft de werkgever informatie over het bedrijf, zoals het vestigingsadres. De werkgever vermeldt de persoonsgegevens, maar ook het loon van de vreemdeling. Verder geeft hij een omschrijving van de aard en de plaats van de arbeid die de vreemdeling gaat verrichten en geeft hij aan voor welke duur hij de tewerkstellingsvergunning aanvraagt.

Veel rompslomp voor de werkgever, denk je misschien. Maar ergens is het wel te verklaren dat de werkgever de aanvraag voor de tewerkstellingsvergunning moet doen. Dit is namelijk de persoon die precies weet wat het werk inhoudt en spreekt vaak de taal van het land waar de vergunning moet worden aangevraagd. 

Toch is misschien wel de belangrijkste reden dat juist de werkgever de tewerkstellingsvergunning op grond van de Wet arbeid vreemdelingen moet aanvragen, de verplichting die hij op basis van het Burgerlijk Wetboek al heeft om het personeelsdossier op orde te hebben. Dat geldt niet alleen voor het in dienst nemen van vreemdelingen, maar deze verplichting geldt ook voor werknemers met de Nederlandse nationaliteit.

Is het personeelsdossier niet op orde en kan de werkgever bij een controle niet de juiste gegevens overleggen? Dan bestaat de kans dat hij hiervoor een boete krijgt. Als werkgever is het daarom van belang om je personeelsadministratie goed op orde te hebben. En daar hoort zeker het verifiëren van de identiteits- en tewerkstellingsdocumenten bij. Je moet er toch niet aan denken dat er binnen jouw bedrijf sprake is van identiteitsfraude?

Welke nationaliteiten hebben een aparte vergunning nodig?

Werknemers met een Nederlandse nationaliteit of werknemers die de nationaliteit hebben van één van de landen binnen de Europees Economische Ruimte (EER) of Zwitserland, mogen zonder vergunning in Nederland werken. De EER bestaat uit de landen binnen de Europese Unie, uitgebreid met Noorwegen, IJsland en Liechtenstein. 

Heeft jouw werknemer de nationaliteit van één van deze landen, dan is er dus geen aparte vergunning nodig om hem of haar voor je te laten werken. Heeft de werknemer die je graag in dienst wilt nemen een andere nationaliteit, dan is er een vergunning nodig op basis van de Wet arbeid vreemdelingen.

Wie voert de Wet arbeid vreemdelingen uit?

Laat je de werknemer voor je werken zonder geldige vergunning, dan kun je een boete krijgen. Maar wie controleert er eigenlijk of jij je als werkgever aan de regels houdt? Die verantwoordelijkheid ligt bij de Inspectie SZW, een onderdeel van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. 

De Inspectie SZW controleert trouwens niet alleen of jij als werkgever de Wet arbeid vreemdelingen correct toepast. Alle wetten die te maken hebben met arbeidsomstandigheden, de arbeidsmarkt, arbeidsverhoudingen en het sociale zekerheidsstelsel dat we in Nederland kennen, vallen onder de verantwoordelijkheid van het ministerie. De inspectie zorgt voor het toezicht op al die wetten.

Welke boetes staan er op overtredingen van de Wet arbeid vreemdelingen?

Als werkgever ben je verplicht om na te gaan of jouw werknemers in Nederland mogen werken. Controleert de Inspectie SZW jouw bedrijf en constateren ze dat je je niet houdt aan de Wet arbeid vreemdelingen, of aan andere wetten die onder hun verantwoordelijkheid vallen? Dan riskeer je een hoge boete. 

Laat je jouw werknemer arbeid verrichten in Nederland, terwijl hij of zij niet in het bezit is van de verplichte tewerkstellingsvergunning, dan is de boete € 8.000 per werknemer die je illegaal tewerkgesteld hebt. Ga je bovendien binnen 5 jaar na die boete nog een keer de fout in, dan verhoogt de inspectie de boete met 50%, 100% of 200%, afhankelijk van de ernst van de overtreding.

Overtreed je als werkgever de Wet arbeid vreemdelingen in zeer ernstige mate, dan kan de Inspectie SZW er ook voor kiezen om het bedrijf preventief stil te leggen, wanneer zij een herhaling van de overtreding constateert. Een ernstige overtreding van de Wet arbeid vreemdelingen is aan de orde als je 20 of meer werknemers op illegale wijze in je bedrijf laat werken.

Goed om te weten is dat de inspectie niet alleen boetes oplegt als je medewerkers illegaal in dienst hebt of de documenten niet gecontroleerd hebt. De inspectie kan namelijk ook boetes opleggen als je niet of niet tijdig de juiste documenten kunt overleggen of dat je de inlenende werkgever niet of niet tijdig de juiste documenten doorstuurt. Dat laatste betekent dat bijvoorbeeld een uitzendbureau de werkgever waar de werknemer voor gaat werken, niet voorziet van de juiste documenten. Het gaat in de hiervoor genoemde gevallen voornamelijk om overtredingen van artikel 15 van de Wet arbeid vreemdelingen.

Gelden deze boetes alleen voor bedrijven?

Nee, deze gelden ook voor natuurlijke personen. Maar voor natuurlijke personen is de boete lager dan voor bedrijven. In de Wet arbeid vreemdelingen staat dat je als natuurlijk persoon in overtreding bent wanneer je iemand zonder tewerkstellingsvergunning huishoudelijke of persoonlijke diensten laat verrichten. De eerste boete is dan € 4.000 per werknemer die illegaal voor je werkt. Bij herhaling binnen vijf jaar kan deze boete met 50%, 100% of 200% worden verhoogd.

Welke bedrijven en sectoren hebben te maken met Wav?

Eigenlijk kun je in iedere sector te maken krijgen met de Wet arbeid vreemdelingen. Toch zien we vooral in de branches waar veel wordt gewerkt met flexibele arbeidskrachten, zoals in de uitzend-, detacherings- en payrollbranche, dat de Wet arbeid vreemdelingen vaker aan de orde is. 

We zagen natuurlijk al dat je deze wet als werkgever maar beter serieus kunt nemen. De boetes zijn hoog en geen enkele werkgever zit te wachten op een preventieve sluiting van zijn bedrijf. Maar hoe weet je nu zeker dat jouw documentatie op orde is? Hoe weet je waarop je moet letten en wat controleer je nu eigenlijk als je een identiteitsdocument moet controleren?

Hoewel je nu misschien nog met veel vragen zit, hoeft het allemaal niet zo lastig te zijn. DataChecker ontwikkelde namelijk de Right To Work-check. Met deze check controleer jij in een handomdraai alle verplichte documenten van jouw werknemers. Zo weet je zeker dat jouw personeelsadministratie op orde is.

Hoe werkt de Right To Work-check?

Met de Right To Work-check verifieert DataChecker de echtheid van de aangeleverde documenten. De verificatie van identiteitsdocumenten verloopt geautomatiseerd en de tewerkstellingsvergunningen worden aanvullend met de hand gecontroleerd. Laat je DataChecker jouw documenten controleren, dan weet je zeker of jouw werknemer in Nederland mag werken.

DataChecker controleert alle documenten aan de hand van de NEN 4400-1-norm. Dit is een keurmerk van de Stichting Normering Arbeid (SNA). Dit keurmerk is er specifiek voor ondernemingen die arbeid ter beschikking stellen, zoals uitzendbureaus, detacheringsorganisaties en payrollbedrijven. Er zijn mogelijkheden om de controlesoftware te integreren in het CRM-systeem van jouw bedrijf.

Wil je meer weten over de Wet arbeid vreemdelingen, de tewerkstellingsvergunning, jouw verplichtingen als werkgever ten opzichte van identificatiedocumenten of wil je direct meer informatie over de Right To Work-check van DataChecker? Informeer dan vrijblijvend naar de mogelijkheden.